Dậy thì là quá trình thay đổi thể chất từ cơ thể một đứa trẻ trở thành cơ thể người lớn có khả năng sinh sản. Dậy thì bắt đầu khi những tín hiệu hormone trong não truyền tới các tuyến sinh dục (buồng trứng hoặc tinh hoàn). Đáp lại, các tuyến này sản sinh ra nhiều loại hormone kích thích sự tăng trưởng, hình thành chức năng và biến đổi não bộ, xương, cơ, da, vú và cơ quan sinh sản. Cơ thể tăng trưởng nhanh trong nửa đầu của giai đoạn dậy thì và dừng lại khi quá trình dậy thì hoàn tất. Trước dậy thì, cơ thể của trẻ trai và trẻ gái hầu như giống nhau trừ bộ phận sinh dục. Trong quá trình dậy thì, có những thay đổi lớn về kích thước, hình dạng, cấu tạo và chức năng của nhiều bộ phận và hệ cơ quan trong cơ thể

Trung bình, con gái dậy thì lúc 10-11; con trai dậy thì lúc 11-12. Con gái thường dậy thì xong lúc 15-17, trong khi con trai thường dậy thì xong lúc 16-17. Bước ngoặt lớn của dậy thì đối với phụ nữ là có kinh nguyệt, bước đầu tiên của hành kinh, trung bình diễn ra vào 12-13; đối với nam, là sự xuất tinh đầu tiên, trung bình diễn ra vào tuổi 13. Trong thế kỉ 21, trung bình tuổi trẻ em, nhất là con gái, tuổi dậy thì diễn ra thấp hơn so với thế kỷ 19, khi con gái 15 tuổi và con trai 16 tuổi. Điều này do nhiều yếu tố, bao gồm cải thiện dinh dưỡng làm cho cơ thể phát triển nhanh chóng, tăng cân và lắng đọng chất béo, hoặc rối loạn nội tiết như là xenoestrogens, cũng có những lúc xảy ra do tiêu thụ thực phẩm hoặc các yếu tố môi trường. Dậy thì diễn ra sớm hơn bình thường gọi là dậy thì sớm. Dậy thì diễn ra chậm hơn so với bình thường gọi là dậy thì muộn.

Một số thay đổi ở tuổi dậy thì mà bạn có thể thấy đó là vỡ giọng, giọng nói của bạn lúc này sẽ nghe to hơn rõ hơn và có độ trầm. Mọc lông mu là biểu hiện rõ nhất mà bạn có thể nhận thấy cùng với đó là sự phát triển mạnh của tinh hoàn để sản xuất tinh trùng. Ngoài ra, dương vật cũng được dài hơn.

Mụn trứng cá bắt đầu xuất hiện nhiều vì lúc này nội tiết tố hoạt động mạnh kích tuyến trên cơ mạnh hoạt động mạnh lên là nguyên nhân gây ra mụn trứng cá. Mồ hôi đổ nhiều hơn và có mùi trên một số bộ phận của cơ thể, có thể bạn sẽ phải dùng các sản phẩm khử mùi.

Đau ở vùng ngực do bị ảnh hưởng của nội tiết tố đi qua, nhưng không phải ai cũng găp phải tình trạng này, tình trạng chỉ gặp trên một số người, đó là biểu hiện cho thấy sinh lý nam giới của bạn đang dần hoàn thiện.

Bé trai sẽ cao thêm khoảng 8–12 cm trong 1-2 năm nếu được dinh dưỡng tốt.

Dấu hiệu đầu tiên là ngực phát triển. Ngực nhú lên thành những cục nhỏ dưới núm vú, ở một hoặc cả hai bên. Những cục này có thể cứng và có kích thước khác nhau. Thời điểm này trẻ thường bắt đầu cao nhanh.

Sau khoảng 6 tháng, lông mu xuất hiện (mặc dù ở một số trẻ, mọc lông mu lại là biểu hiện đầu tiên của dậy thì), rồi đến lông nách.

Trong vài năm tiếp theo, ngực tiếp tục lớn lên, lông mu và cơ quan sinh dục ngoài tăng trưởng dần dần, dẫn tới kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Thay đổi này thường xuất hiện vào 12,5-13 tuổi, khoảng 2 năm sau khi bắt đầu dậy thì.

Cơ thể tiếp tục phát triển và toàn bộ quá trình dậy thì hoàn tất sau 3-4 năm, với ngực, quầng vú và lông mu phát triển như ở người lớn.

Trong giai đoạn dậy thì, các bé gái thường cao trung bình 7–8 cm/năm, và đạt đỉnh điểm khi kỳ kinh đầu tiên xuất hiện. Trẻ thường dừng cao khoảng 2 năm sau khi có kinh.

Bé gái sẽ cao thêm khoảng 25–35 cm sau khi dậy thì.

Cha mẹ nên dạy dỗ, quan tâm con cái trong giai đoạn này. Tránh làm gương xấu, không khuyến khích trẻ sử dụng các chất kích thích. Nên dạy trẻ về giáo dục giới tính, cách xử lý những trường hợp nguy hiểm đến tính mạng, và những hiện tượng kỳ lạ của cơ thể bé.

Nguồn : https://vi.wikipedia.org/wiki/D%E1%BA%ADy_th%C3%AC